THƠ VÀ ĐỜI (Tuyên ngôn Thơ)
Văn liêm
Làm dịu đi những trăn trở đời thường
Một nhành non cho trời thêm xanh biếc
Một vần thơ cho ta sống đẹp hơn !
Một vần thơ cho ta sống đẹp hơn !
THƠ và ĐỜI
Thứ Ba, 24 tháng 10, 2023
THƠ VÀ ĐỜI
THƠ VÀ ĐỜI (Tuyên ngôn Thơ)
Văn liêm
Làm dịu đi những trăn trở đời thường
Thứ Hai, 23 tháng 10, 2023
100 GIÁO SƯ VIỆT NAM - Trọn đời cống hiến - GS.TS. ĐÀO VĂN LƯỢNG
NGƯT.GS.TS. Đào Văn Lượng (Nhà thơ Văn Liêm)
“... Cháy đến kiệt cùng giọt sáp long lanh”
“Cuộc đời người chỉ cháy một lần
Đừng leo lét, lụi tàn khi đông đến!
Ta muốn đốt tim ta thành ngọn nến
Cháy đến kiệt cùng giọt sáp long lanh!”
Tựa như chính những vần thơ mà ông viết, trọn cuộc đời mình, ông đã không ngừng miệt mài, nỗ lực lao động và cống hiến, để rồi hình ảnh của ông được khắc ghi bằng những nét đẹp trong lòng biết bao bạn bè, đồng nghiệp, học trò với những đóng góp to lớn vào sự nghiệp phát triển đất nước trên nhiều cương vị khác nhau. Ông không chỉ là một nhà giáo đức độ, một nhà khoa học chân chính, một nhà quản lý tâm huyết mà còn là một nhà thơ tài năng. Và điều đáng kính trọng hơn cả là, dù làm bất cứ công việc gì, ông cũng luôn đặt trọn vẹn cái Tâm “long lanh” của mình lên trên hết, bởi với ông “sống nhân ái sẽ được nhiều hơn mất”. Ông là NGƯT.GS.TS. Đào Văn Lượng (Nhà thơ Văn Liêm) - Nguyên Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn (STU).
Ôm ấp giấc mơ qua bao miền gian khó…
GS.TS. Đào Văn Lượng quê ở Xã Cổ Am, Huyện Vĩnh Bảo, TP. Hai Phòng. Vùng đất có truyền thống hiếu học này cũng chính là quê hương của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm - Nhà tiên tri huyền thoại của Việt Nam. Ông sinh ra trên mảnh đất Sài Gòn vào ngày 03 tháng 8 năm 1945 - thời điểm mà Nam Bộ và cả đất nước đang trong những ngày đầu kháng chiến gian khổ. Để rồi, suốt theo chiều dài cuộc kháng chiến trường kỳ chống Pháp của cả dân tộc, ông đã phải theo gia đình đi tản cư và học tập trong những điều kiện vô cùng khó khăn, thiếu thốn. Nhưng chính trong những năm tháng ấy, ông đã ôm ấp giấc mơ trở thành một thầy giáo đứng trên bục giảng. Và ông không ngừng nỗ lực vươn lên để thực hiện hoài bão đó.
Sau khi tốt nghiệp phổ thông trung học, với thành tích loại ưu, ông thi đỗ và theo học tại Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1964 -1968). Thời điểm ấy, miền Bắc đang vào giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, ông phải theo trường đại học đi sơ tán ở vùng núi Thái Nguyên. Điều kiện học tập trong chiến tranh vốn đã thiếu thốn, ở vùng sơ tán lại càng khó khăn hơn gấp bội. Nhưng niềm đam mê, nhiệt huyết và niềm tin mãnh liệt vào tương lai đã giúp thầy và trò mạnh mẽ chống chọi, vượt qua những thời điểm gian nan nhất nhưng cũng không kém thi vị: “Phòng thí nghiệm nằm sâu dưới đất / Nước suối trong chảy mát “sinh hàn”…
Ngoài những giờ học vất vả ở lớp học, trong phòng thí nghiệm nằm sâu dưới lòng đất, chàng sinh viên Lượng còn tích cực tham gia vào các hoạt động của Đoàn thanh niên góp phần đấu tranh đòi thống nhất đất nước.
Vượt qua bao khó khăn, vất vả, ông đã thực hiện được ước mơ của mình. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông được phân công làm giảng viên đại học. Những năm tháng đầu tiên đứng trên bục giảng, thầy giáo trẻ Đào Văn Lượng đã dùng tất cả nhiệt huyết mang những kiến thức tích lũy được từ trường đại học và cuộc sống truyền đạt lại cho sinh viên của mình: “Nhớ ngày đầu mới bước vào nghề giáo / Cứ bồi hồi khi đứng trước đàn em / Những vui buồn, những trăn trở của con tim / Cũng sâu lắng trong từng lời bài giảng…”
Và rồi, niềm khát khao hoàn thiện bản thân mình để xứng đáng với vai trò của một người thầy đã thôi thúc ông không ngừng tìm tòi, khám phá trong khoa học. Năm 1977, ông sang CHDC Đức làm nghiên cứu sinh và đến năm 1980, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ chuyên ngành Hóa Lý kỹ thuật tại trường Đại học Tổng hợp Dresden CHDC Đức. Mặc dù có cơ hội tốt khi được nhà trường đề nghị làm việc và nghiên cứu tiếp nhưng ông đã quyết định trở về nước, bởi ông tâm niệm “Nước mình còn quá nghèo, tôi muốn được làm việc để góp phần làm bớt đi một chút nghèo, tôi muốn trả ơn những gì tôi có được, và đơn giản bởi tôi thấy rằng, trách nhiệm của một công dân là phải phục vụ đất nước mình, dân tộc mình”.
Mang theo hành trang là những kiến thức đã tích lũy được cùng ý thức trách nhiệm của một công dân, ông trở về nước. Từ đây, con đường sự nghiệp của ông bước sang một trang mới với những cương vị và dấu ấn mới. Điều đó đã thể hiện rõ nét một cái Tâm trong sáng.
Hoàn thiện cuộc đời bằng cái Tâm ngời sáng
Sau khi bảo vệ thành công luận án Tiến sỹ ở Đức và trở về nước, TS. Đào Văn Lượng bắt đầu trở lại với công việc của một người thầy, tiếp tục những nhiệm vụ còn dang dở, chắp cánh ước mơ cho lớp lớp sinh viên - những thế hệ tương lai của đất nước. Trên hành trình ấy, ông đã không chỉ tỏa sáng trong vai trò của một người thầy mà còn ghi đậm dấu ấn trong hình ảnh một nhà khoa học, một nhà quản lý tài năng và tâm huyết.
Bắt đầu với vai trò một giảng viên tại trường Đại học Bách Khoa thuộc Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, GS.TS. Đào Văn Lượng lần lượt được tin tưởng giao cho đảm nhận các chức vụ như Trưởng Phòng Quản lý khoa học và Hợp tác quốc tế, Trưởng Ban Đào tạo Sau đại học của Đại học Quốc gia TP. Hồ chí Minh, rồi sau đó làm Giám đốc sở Khoa học - Công nghệ và Môi trường TP. Hồ Chí Minh. Sau khi hết nhiêm kỳ, ông được mời về làm Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn.
Được gần gũi với tuổi trẻ, được truyền đạt kiến thức cho các thế hệ học trò luôn là một ước mơ của GS.TS. Đào Văn Lượng, chính vì vậy ông luôn say sưa và cống hiến hết mình cho đam mê đó. Trong suốt quá trình tham gia công tác giảng dạy, ông luôn gắn cái tâm của mình vào giảng dạy, truyền đạt kiến thức cho các thế hệ học trò như những đứa con thân yêu của mình:
“Tôi chọn nghề này khi sức trẻ căng tràn
Cuồn cuộn chảy trong từng huyết mạch…
Dạy dỗ các em là một niềm hạnh phúc
Góp sức vun trồng trí tuệ cho tương lai”…
Ông quan niệm: “Dạy tốt không chỉ đơn thuần là sự chuẩn bị chu đáo, sự nhiệt tình trong từng tiết dạy để truyền đạt những kiến thức của người thầy mà còn phải kích hoạt được sự tham gia của người học. Do đó dạy tốt - học tốt là sự kết hợp hài hòa, tác động bổ sung qua lại giữa hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò. Hai hoạt động này diễn ra song song, hài hòa, trong đó người thầy đóng vai trò một nhạc trưởng. Trước khi truyền tải kiến thức mới phải tìm hiểu để nhận biết đối tượng người học, từ đó chuẩn bị nội dung, phương pháp phù hợp. Không chỉ phải tìm hiểu kiến thức mà còn phải tìm hiểu về những đặc điểm tâm lý của sinh viên để tạo ra sự giao lưu thân thiện. Sự giao lưu, đồng cảm sẽ là cầu nối tốt đẹp trong việc truyền tải kiến thức. Lúc đó, sự giảng dạy của thầy sẽ thuận lợi hơn, đồng thời trò cũng mạnh dạn hơn, sáng tạo hơn trong cách tiếp thu kiến thức”. Ông cũng tâm sự:
“Dạy dỗ các em là hạnh phúc của cuộc đời
Bên tuổi trẻ, ta thấy lòng trong sáng,
Những ham muốn thấp hèn và ty tiện
Sẽ tan nhanh như những áng mây mù”…
Cũng bởi cái Tâm trong sáng của một người thầy tận tụy mà qua mỗi bải giảng, mỗi tiết học, ông thường dặn dò đến các học trò bài học nhân sinh ý nghĩa và cao đẹp:
Hãy sống với nhau bằng lòng nhân ái
Để cuộc đời còn mãi những yêu thương!
Và đối với ông, phần thưởng cũng là niềm hạnh phúc lớn nhất trong cuộc đời làm thầy, không phải là những học vị, học hàm, danh hiệu mà chính là tình thương yêu của nhiều thế hệ học trò.
Không chỉ là một nhà giáo tâm huyết, GS.TS. Đào Văn Lượng cò là một nhà khoa học đáng kính. Với ông, làm khoa học không chỉ để thỏa mãn niềm đam mê nghiên cứu, phục vụ tốt hơn cho công tác giảng dạy, mà còn là để thực hiện những công trình có ý nghĩa thiết thực đối với xã hội. Đến nay, ông đã chủ trì và tham gia nhiều công trình nghiên cứu khoa học có ý nghĩa như các đề tài cấp thành phố Hồ Chí Minh “Nghiên cứu khả năng sử dụng tài nguyên thiên nhiên và phế thải công nghiệp ở TP.HCM” (1989); “Nghiên cứu tổng hợp điện hóa Benzaldehit từ Toluen” (1990), “Nghiên cứu triển khai sản xuất lò đốt rác y tế” (2004)… các đề tài cấp Bộ “Nghiên cứu công nghệ chế tạo Silicagel dạng viên cầu” (1995); “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng lão hóa polymer bằng kết hợp thực nghiệm và computer” (2002)… Bên cạnh đó, ông cũng đã cho công bố nhiều bài báo cáo trên các tạp chí chuyên ngành trong và ngoài nước… Ngoài ra ông còn viết nhiều cuốn giáo trình làm tài liệu giảng dạy và tham khảo cho các sinh viên, học viên chuyên ngành như các cuốn “Thí nghiệm Hóa Lý”, “Giáo trình Hóa Lý”, “Giáo trình Nhiệt động Hóa học”…
Điều khiến ai nấy đều kính trọng GS.TS. Đào Văn Lượng là, dù trên bất cứ cương vị nào, ông cũng luôn đặt cái Tâm lên trên hết. Còn nhớ, khi đương nhiệm chức vụ Giám đốc Sở Khoa học - Công nghệ & Môi trường TP. Hồ Chí Minh, ông đã đưa lực lượng khoa học công nghệ tham gia vào Chương trình “Hỗ trợ cho doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và hội nhập”. Là Phó Ban thường trực Ban chỉ đạo Công nghệ thông tin Thành phố, ông đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển công nghệ thông tin và xây dựng Công viên Phần mềm Quang Trung. Đặc biệt, ông rất quan tâm tới việc bảo vệ môi trường. Ông tâm đắc: “Phải làm cho ý thức bảo vệ môi trường trở thành Tâm Đạo của nhân loại”. Và giải thích thêm: “Phải hiểu Tâm Đạo là Đạo từ trái tim, Đạo trung tâm. Càng ngày, vai trò của môi trường càng trở nên quan trọng đối với cuộc sống của nhân loại. Tất cả mọi người phải tôn thờ và “tu theo Tâm Đạo” để bảo vệ môi trường sống cho hiện tại và cho các thế hệ mai sau. Làm cho môi trường sống ngày càng tươi đẹp hơn - điều đó phải trở thành tâm nguyện chi phối mọi hoạt động của mỗi con người ở mọi nơi, mọi lúc”.
Trên cương vị Hiệu trưởng - một người quản lý, GS.TS. Đào Văn Lượng đã bằng tâm huyết và tài năng của mình chèo lái “con thuyền” Đại học Công nghệ Sài Gòn (STU) vượt qua biết bao gian khó, thử thách và vững bước tự tin trên con đường phát triển. Với đội ngũ giảng viên có trình độ, giầu kinh nghiệm, tận tụy trong giảng dạy, Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn đang từng bước phấn đấu trở thành một Trung tâm đào tạo và nghiên cứu đạt trình độ tiên tiến trong khu vực và tiếp cận trình độ tiên tiến trên thế giới qua các hoạt động giáo dục, đào tạo, nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ. Hiện nay, Trường là Trung tâm đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực có uy tín trong khu vực và cả nước, đáp ứng tốt cho nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa của đất nước.
Với tư duy đột phá, ông đã xây dựng “Văn hóa STU” mang tư tưởng chủ đạo: “Hãy trả lại thiên đường đại học cho chủ nhân thự sự của nó”. Theo ông, sinh viên mới thực sự là chủ nhân của trường đại học, họ cần có quyền lực và tiếng nói trong mọi hoạt động của nhà trường. Đó cũng là sự khẳng định rằng trường đại học phải là nơi tự do nhất cho các ý tưởng sáng tạo, và mọi ý tưởng sáng tạo phải được tạo đầy đủ điều kiện để thực hiện. Khẩu hiệu (slogan) của trường do GS.TS. Đào Văn Lượng nêu ra: “STU - Sức trẻ, Trí tuệ, Ước vọng” được thầy và trò STU xem là một trong những slogan hay nhất, có tác dụng khích lệ truyền thống của các thế hệ thầy và trò trường Đại học Công nghệ Sài Gòn. Có thể nói, bằng chính uy tín của mình, GS.TS. Đào Văn Lượng đã đưa trường Đại học Công nghệ Sài Gòn lên một vị thế mới trong các trường ngoài công lập hiện nay.
Trong Chương trình “500 doanh nhân tiêu biểu Châu Á - Thái Bình Dương”, đài truyền hình Nhật Bản Kenjya TV phỏng vấn: “Ông nói gì với thế hệ trẻ?”. GS.TS. Đào Văn Lương đã trả lời: “Đam mê, Học hỏi, Tự tin và Hợp tác là Chìa khóa của Thành công”.
Những cống hiến của GS.TS. Đào Văn Lượng cho đất nước thật khó có thể tính bằng năm tháng, bởi gần trọn cuộc đời, ông luôn “trăn trở” với những ý tưởng cao đẹp, cả khi đêm về “những vui buồn, những trăn trở từng đêm…”. Dù trong vai trò là một người thầy, một nhà khoa học hay một nhà quản lý, ông cũng luôn cố gắng làm tốt công việc của mình, tỏa sáng bằng chính cái cái Tài và cái Tâm. Và với những cống hiến toàn diện ấy, ông đã được Nhà nước phong học hàm Giáo sư Hóa học năm 2002, trao tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú năm 2012…
Một cuộc đời chan chứa nhân văn
Có một điều ít người biết rằng, GS.TS. Đào Văn Lượng còn là một nhà thơ “thứ thiệt”. Ông là Hội viên Hội nhà văn TP. Hồ Chí Minh mang bút danh Văn Liêm. Ngoài ba tập thơ “Nỗi nhớ mênh mang”, “Bờ bến bình yên” và “Nghề của tôi”, ông còn sáng tác rất nhiều bài thơ khác đã được đăng trên các báo, cũng như nằm trong các tập thơ chung của Hội Nhà văn. Hơn nữa, thơ ông còn được đài truyền hình HTV - TP. Hồ Chí Minh giới thiệu trong Chương trình Thơ Văn Liêm “Tri thức tạo nên giọng thơ hiện đại”.
Ông vẫn thường tâm sự: “Trong tôi chỉ có 10% kiến thức công nghệ, 10% kiến thức quản lý và còn lại 80% là kiến thức nhân văn”. Thật vậy, thơ ông nhân ái, đầy xúc cảm của một nhà khoa học, một nhà giáo sống nhân ái, yêu thiên nhiên, yêu con người. Nhà thơ Lê Minh Quốc nhận xét: “Văn Liêm đến với thơ bằng cảm xúc hồn nhiên của một người đứng trước thiên nhiên và tình ái. Những quyến rũ nơi ấy đã gợi dậy trong tâm hồn anh những xúc cảm để bật ra tiếng thơ… Thơ anh, lúc bồi hồi, nhung nhớ, lúc trăn trở, dữ dội, lúc nhẹ nhàng, sâu lắng và nhân ái, chứa chan tình yêu, tình người”. Đọc những vần thơ của ông, người ta mới thấy hết được sự dung dị, tự nhiên mà vô cùng đẹp đẽ của cuộc sống. Có phải, đó chính là vẻ đẹp trong tâm hồn ông - người thầy, nhà khoa học đượm chất thơ với tấm lòng nhân ái cao cả giữa cuộc đời. Ông xem thơ không chỉ là một thú vui trí tuệ để lấy lại cân bằng trong cuộc sống, mà còn là để giãi bày lòng mình, chia sẻ cùng bạn bè, đồng nghiệp:
“…Những vần thơ như con sóng xô bờ
Mang khát vọng của đại dương bão tố,
Những vần thơ mênh mang thương nhớ,
Những vần thơ chở nặng ưu tư,
Những vần thơ không biết tự bao giờ
Đã cháy rực trong tim anh nóng bỏng”.
Đọc thơ ông, người ta có thể cảm nhận sâu sắc tính nhân văn của thơ ca: “Thơ có thể lách vào những chỗ sâu kín nhất của tâm hồn, làm khơi dậy những giá trị nhân bản và làm thui trột đi những ham muốn thấp hèn”:
“Trong bộn bề một ý thơ chợt đển
Làm dịu đi nỗi trăn trở đời thường
Một nhành non cho trời thêm xanh biếc
Một vần thơ cho ta sống đẹp hơn!”.
Thật khó có thể lựa chọn câu chữ để truyền tải hết được lòng cảm phục và kính trọng của chúng tôi dành cho ông - người trí thức tài ba của đất nước. Trên nhiều cương vị, ông đã thực sự sống hết mình với khát vọng:
“Ta muốn đốt tim ta thành ngọn nến
Cháy đến kiệt cùng giọt sáp long lanh!”
Và ngọn lửa ấy sẽ mãi còn thắp sáng, dẫn đường cho biết bao thế hệ trẻ tiếp bước đi tới tương lai.
BTV. Bùi Nguyên
Chủ Nhật, 22 tháng 10, 2023
NGƯT.GS.TS. ĐÀO VĂN LƯỢNG (Tạpchí Doanh nghiệp & Thương hiệu)
MỘT NHÀ KHOA HỌC, MỘT NHÀ GIÁO,
MỘT NHÀ QUẢN LÝ NHÂN VĂN
Mỹ Dung - BTV
Tạp chí Doanh nghiệp & Thương hiệu
Có lẽ, danh tiếng của Nhà giáo ưu tú, Giáo sư, Tiến sĩ Đào Văn Lượng – Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Sài Gòn (STU) không còn xa lạ trong giới trí thức, khoa học, văn học và ngành giáo dục Việt Nam. Ngoài những cống hiến trong công tác đào tạo, nghiên cứu khoa học và đảm nhiệm nhiều trọng trách trong quản lý, ông còn được biết đến là một nhà văn, nhà thơ đi tiên phong trong xây dựng văn hóa trường đại học.
Phóng viên Doanh nghiệp và Thương hiệu VN đã tìm đến GS.TS Đào Văn Lượng trong giai đoạn mà STU đang gặp nhiều trắc trở. Giữa bộn bề công việc của một nhà khoa học, nhà giáo, nhà lãnh đạo ông vẫn dành cho chúng tôi một buổi trò chuyện chí tình. Sau gần 2 giờ phỏng vấn, ra khỏi cánh cửa phòng Hiệu trưởng, nhưng hình ảnh về một nhà giáo tận tụy có 45 năm gắn bó với ngành giáo dục khiến chúng tôi thực sự xúc động và có nhiều suy ngẫm.
Nhà khoa học chân chính
Nhắc đến GS.TS Đào Văn Lượng, không thể phủ nhận những đóng góp thiết thực của ông trong lĩnh vực khoa học tại Việt Nam. Ông đã chủ trì và tham gia nhiều công trình nghiên cứu khoa học có ý nghĩa như chủ trì nhiều đề tài cấp Bộ, cấp Thành phố Hồ Chí Minh như: “Nghiên cứu khả năng sử dụng tài nguyên thiên nhiên và phế thải công nghiệp ở TP HCM” (1989); “Nghiên cứu tổng hợp điện hóa Benzaldehit từ Toluen” (1990), “Nghiên cứu triển khai sản xuất lò đốt rác y tế” (2004)…Chủ trì đề tài cấp Bộ: “Nghiên cứu công nghệ chế tạo Silicagel dạng viên cầu”, đã đạt kết quả nghiên cứu khoa học xuất sắc (1995)”; “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng lão hóa polymer bằng kết hợp thực nghiệm và computer” (2002)…
Với GS.TS Đào Văn Lượng, làm khoa học không chỉ thỏa niềm đam mê nghiên cứu, phục vụ tốt hơn công tác giảng dạy, mà còn là việc làm có ý nghĩa, thiết thực phục vụ thực tiễn. Khi đương nhiệm chức vụ Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ & Môi trường TP. Hồ Chí Minh, GS.TS. Đào Văn Lượng đã đưa lực lượng khoa học công nghệ tham gia vào Chương trình “Hỗ trợ cho doanh nghiệp nâng cao sức cạnh tranh và hội nhập” (2000-2005). Là Phó Ban thường trực Ban chỉ đạo Công nghệ thông tin Thành phố, ông đã có nhiều đóng góp cho sự phát triển công nghệ thông tin và xây dựng Công viên Phần mềm Quang Trung (2000-2006).
Trong báo cáo khoa học của Viện Nghiên cứu Giáo dục TP.HCM tháng 8/2012 đã ghi nhận: “Hiệu trưởng STU - GS.TS. Đào Văn Lượng là một nhà lãnh đạo có uy tín cá nhân và uy tín chuyên môn trong giới học thuật tại Tp.HCM cũng như cả nước. Với uy tín của mình, GS. Lượng đã giúp đưa STU lên một vị thế mới trong các trường ngoài công lập hiện nay”.
Nhà giáo ưu tú
Trong suốt thời gian đứng trên bục giảng, trong vai trò của một người thầy ông lúc nào cũng coi học trò như những đứa con thân yêu của mình. Ông quan niệm: “Dạy tốt không chỉ đơn thuần là sự chuẩn bị chu đáo, sự nhiệt tình trong từng tiết dạy để truyền đạt những kiến thức uyên thâm của người thầy mà còn phải kích hoạt được sự tham gia của người học. Do đó dạy tốt – học tốt là sự kết hợp hài hòa, tác động bổ sung qua lại giữa hoạt động dạy của thầy và hoạt động học của trò. Hai hoạt động này diễn ra song song, hài hòa, trong đó người thầy đóng vai trò một nhạc trưởng. Trước khi truyền tải kiến thức mới phải nhận biết, phải tìm hiểu đối tượng người học để chuẩn bị nội dung, phương pháp phù hợp. Không chỉ phải tìm hiểu kiến thức mà còn phải tìm hiểu về những đặc điểm tâm lý của các sinh viên để tạo ra sự giao lưu thân thiện. Sự giao lưu, đồng cảm sẽ là cầu nối tốt đẹp trong việc truyền tải kiến thức. Lúc đó, sự giảng dạy của thầy sẽ thuận lợi hơn, đồng thời trò cũng mạnh dạn hơn, sáng tạo hơn trong cách tiếp thu kiến thức”.
Trong những câu chuyện về cuộc sống, các giá trị văn hóa, giáo dục hay khoa học, lĩnh vực nào thầy cũng để lại nơi tôi một cái nhìn ngưỡng mộ về sự uyên bác và thâm thúy. Trong Chương trình 500 doanh nhân tiêu biểu của châu Á, đài truyền hình Kenjya TV Nhật bản đã phỏng vấn: Ông nói gì với thế hệ trẻ? Ông trả lời ngắn gọn: “Đam mê, học hỏi, tự tin và hợp tác là chìa khóa của thành công”. Nếu bạn làm một việc gì mà không đam mê thì khó có thể đạt kết quả cao; có đam mê mà bạn không chịu học hỏi thì sẽ không thể nào tìm được lời giải tối ưu; chịu học hỏi nhưng thiếu tự tin thì bạn sẽ không đủ dũng khí vượt qua các khó khăn để về tới đích; Tự tin là bản lĩnh của những người rất hiểu những điều mình đang làm; muốn tự tin phải nắm vững kiến thức và bắt bộ não phải luôn làm việc năng động trước mọi tình huống. Tuy vậy, mỗi người không thể tự làm được mọi việc, nên phải hợp tác với nhau. Khi khoa học - công nghê phát triển, mọi sản phẩm đều là sự tích lợp của nhiều ngành, nên phải có sự phối hợp nhiều chuyên gia mới tạo ra được sản phẩm có chất lượng cao.
Ngoài ra, khẩu hiệu của Đại học Công nghệ Sài Gòn do GS. Đào Văn Lượng xây dựng: “STU - Sức trẻ, Trí tuệ, Ước vọng” cũng được đánh giá là một trong những slogan hay nhất, có tác dụng khích lệ truyền thống của các thế hệ thầy và trò STU.
Là một người thầy mẫu mực, thương yêu và tận tụy với sinh viên. Ông thường chia sẻ: “Mỗi con người chỉ có một trái tim/ Sống nhân ái sẽ được nhiều hơn mất”; chính vì vậy ông đã có được cái quý nhất cuộc đời là tình thương yêu của nhiều thế hệ học trò và các đồng nghiệp. Ông tâm sự: “Đó là niềm hạnh phúc lớn nhất của đời tôi”.
Ghi nhận những đóng góp to lớn của GS.TS. Đào Văn Lượng đối với nền giáo dục nước nhà, năm 2012 ông đã vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú.
Nhà lãnh đạo mang tư duy đột phá
Qua hơn 18 năm xây dựng và phát triển, STU đã đào tạo trên 43.000 lượt sinh viên, cấp bằng tốt nghiệp cho gần 24.000 kỹ sư, cử nhân có chất lượng; khoảng 90% sinh viên sau khi tốt nghiệp đi làm đúng ngành nghề đào tạo. Hiện nay có hơn 10.000 sinh viên đang theo học ở 10 ngành đào tạo và gần 600 sinh viên theo học chương trình đại học quốc tế TROY – STU tại trường. STU đã thực sự trở thành một trung tâm đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực có uy tín trong khu vực và cả nước, đáp ứng tốt cho nhu cầu phát triển kinh tế, xã hội và văn hóa của đất nước, được Bộ Giáo dục & Đào tạo cùng xã hội đánh giá là một điển hình thành công của chủ trương xã hội hóa giáo dục với cách làm bền vững.
Theo GS.TS. Đào Văn Lượng, thành quả trên được xây dựng dựa trên những yếu tố cốt lõi sau:
“Thứ nhất, là yếu tố đội ngũ giảng viên. STU đã quy tụ được một đội ngũ sư phạm hùng hậu và chất lượng với gần 300 cán bộ, giảng viên, trong đó trên 64% giảng viên có trình độ trên đại học, có 2 giáo sư, 5 phó giáo sư và 17 tiến sĩ. Được Viện Nghiên cứu Giáo dục đánh giá là một đơn vị có đội ngũ vững mạnh.
Thứ hai, phải nói đến là chương trình đào tạo. Từ năm 2009 nhà trường đã chuyển sang đào tạo theo học chế tín chỉ. Việc chuyển từ học chế niên chế sang học chế tín chỉ là cả một quá trình lâu dài, vượt qua nhiều thử thách, đi từng bước vững chắc theo phương châm “Tiệm cận dần đến một học chế tín chỉ thực sự”.
Thứ ba là cơ sở hạ tầng, trang thiết bị dạy và học, đây cũng là điểm nhấn quan trọng của STU, góp phần mang lại thành công trong việc nâng cao chất lượng đào tạo. STU có cơ sở đào tạo khang trang vào bậc nhất trong các trường đại học ngoài công lập, với trên 30.000 m2 xây dựng, có đầy đủ phòng học, phòng thí nghiệm, thực hành được trang bị các phương tiện, dụng cụ học tập phù hợp có thể đáp ứng cho 15.000 sinh viên học tập. Trường đã đầu tư xây dựng theo đúng chất lượng phục vụ cho một trường công nghệ, chia làm 3 khu vực với trên 80 giảng đường rộng rãi, thoáng mát, 65 phòng thí nghiệm, xưởng thực tập, trung tâm máy tính, thư viện, hội trường…, có nhà ăn, KTX sinh viên với 500 chỗ cũng được xây dựng trong khuôn viên trường.
Thứ tư là nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế. Điển hình là chương trình hợp tác quốc tế với Đại học Troy Hoa Kỳ được đối tác đánh giá là chương trình thành công nhất trong hệ thống Troy University khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Trong vai trò của một nhà lãnh đạo, tư duy đột phá của GS. Lượng còn thể hiện rõ nét ở “Văn hóa STU” mà ông xây dựng: “Hãy trả lại thiên đường đại học cho chủ nhân thự sự của nó”. Theo ông, sinh viên mới thực sự là chủ nhân của trường đại học, họ cần có quyền lực và tiếng nói trong mọi hoạt động của nhà trường. Đó cũng là sự khẳng định rằng trường đại học phải là nơi tự do nhất cho các ý tưởng sáng tạo, và mọi ý tưởng sáng tạo phải được tạo đầy đủ điều kiện để thực hiện.
Chan chứa tính nhân văn
Trong suốt cuộc đời mình, GS.TS Đào Văn Lượng luôn sống nhân văn, luôn nghĩ và hành động nhân văn để có thể mang lại những điều tốt đẹp nhất cho con người, cho đất nước. Chính vì những điều tưởng chừng đơn giản ấy mà ông đã để lại dấu ấn tốt đẹp trong lòng mọi người; ông đã nhận được rất nhiều tình thương yêu từ các thế hệ học trò và các đồng nghiệp. Với 92,2% phiếu tín nhiệm là hiệu trưởng xuất sắc của cán bộ, giảng viên STU như một bằng chứng nhận có giá trị nhất dành cho ông. Qua đó, chúng ta có thể nhận thấy, sinh viên Việt Nam và ngành giáo dục nước nhà cần lắm những nhà giáo chân chính, những vị thuyền trưởng tài năng, đức độ và giàu tâm huyết như NGƯT, GS.TS. Đào Văn Lượng.
Ông tâm sự: “Trong tôi chỉ có 10% kiến thức công nghệ, 10% kiến thức quản lý và còn lại 80% kiến thức là nhân văn”. Đó là lý do mà ít ai ngờ rằng GS. Lượng còn là một nhà thơ với bút danh Văn Liêm. Là Hội viên Hội Nhà văn TP. Hồ Chí Minh, ông đã xuất bản hai tập thơ “Nỗi nhớ mênh mang”, “Bờ bến bình yên” và rất nhiều bài thơ khác đã được đăng trên các báo. Ông xem thơ không chỉ là một thú vui trí tuệ để lấy lại cân bằng trong cuộc sống, mà còn là để giãi bày lòng mình, chia sẻ cùng bạn bè, đồng nghiệp. Thơ mang sức mạnh tiềm ẩn; Thơ có khả năng lách vào những chỗ sâu kín nhất của tâm hồn, làm khơi dậy những giá trị nhân bản và làm thui trột đi những ham muốn thấp hèn. Vì vậy, thơ không chỉ có giá trị thẩm mỹ, mà còn có giá trị giáo dục. Thơ góp phần làm đẹp cho đời”.
Để kết luận bài viết, chúng tôi xin được dẫn ra đây “Tôn chỉ Thơ” của Văn Liêm – GS.TS. Đào Văn Lượng:
Trong bộn bề một ý thơ chợt đển
Làm dịu đi nỗi trăn trở đời thường
Một nhành non cho trời thêm xanh biếc
Một vần thơ cho ta sống đẹp hơn !
BOX 1: Những cột mốc trong sự nghiệp của GS.TS. Đào Văn Lượng:
Năm 1976 ông được cử đi nghiên cứu sinh ở CHDC Đức với đề tài “Mô hình hóa các quá trình hóa học bằng lý thuyết xác suất và tin học”
Năm 1980, ông giảng dạy tại Trường Đại học Bách khoa thuộc ĐHQG TP.HCM. Sau đó ông tiếp tục làm Trưởng Phòng Quản lý Khoa học và Hợp tác Quốc tế, rồi làm Trưởng Ban Đào tạo Sau đại học của ĐHQG TP.HCM
Năm 2000, ông trở thành Giám đốc Sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường TP.HCM
Năm 2006 đến nay, ông đảm nhiệm chức vụ Hiệu trưởng Trường ĐH Công Nghệ Sài Gòn
Đăng ký:
Bài đăng (Atom)